SEPINTAS LALU SISTEM PERUNDANGAN ZAMAN KESULTANAN MELAYU MELAKA

Hukum Kanun Melaka dan Undang-Undang Laut Melaka merupakan dokumen tertua dan terpenting sekali. Kanun ini mengandungi beberapa fasa. Berikutan penerimaan Islam di Melaka peruntukan kanun ini bertambah menjadi 44 fasal. Undang-Undang ini wujud sejak Melaka dibuka dan dikemaskinikan oleh pemerintah terkemudian. Kerajaan Melaka merupakan kerajaan Melayu pertama mengubal kanun negeri dan peraturan pelayaran. 

Hukum Kanun Melaka mengambarkan susun lapis kepercayaan Melayu Lama, adat istiadat, peraturan istana, pantang larang, hukuman tentang jenayah dan sivil, sistem protokol, pemilikan tanah, peraturan mengenai pertanian dan penternakan turut dimuatkan. Peruntukan undang-undang di Melaka turut dipengaruhi hukum syarak. Kesalahan seperti penzinaan, murtad, mencuri, membunuh, minum arak, fitnah, tuduh menuduh dan juga perkara seperti ikrar, jualbeli, perjanjian, hutang piutang, syarat-syarat saksi di samping pernikahan dan undang-undang kekeluargaan mencontohi peruntukan syarak.

Undang-undang Laut Melaka pula adalah warisan bertulis yang unik, digubal bertujuan melicinkan perdagangan dan perkapalan. Isi kandungannya yang disempurnakan semasa pemerintahan Sultan Mansur Syah mengandungi 20 fasal. Peraturan pelayaran, gelaran pegawai dan tugas serta bidang kuasa bertugas dalam kapal diperlicinkan.

Peraturan mengenai kebencanaan di laut, kapal karam dan lain-lain turut terungkap nakhoda mempunyai kuasa mutlak sehingga boleh menjatuhkan dan melaksanakan hukuman bunuh. Sebuah kapal di dalam pelayaran diumpama sebagai sebuah kerajaan. Undang-undang ini juga menyentuh mengenai kesalahan dan denda. Nakhoda merupakan peagawai utama yakni raja di dalam kapal. Jurumudi (malim) bertindak menjaga arah haluan pelayaran. Juru Batu memastikan keselamatan kapal, jawatan lain seperti tukang kanan, tukang kiri, tukang agung, senawi, awak-awak dan sebagainya berperanan menentukan kelicinan dan keselamatan pelayaran.